SHPORA.net :: PDA

[ Back ]

1)Есім сөздерден сын есім жасайтын:

-лы,-лі,-ды,-ді,-ты,-ті.

-сыз,-сіз.

-ғы,-гі,-қы,-кі

-лық,-лік,-дық,-дік,-тық,-тік.

-шыл,-шіл

-шаң,-шең

-дай,-дей,-тай,-тей

-қой,-қор,-паз,-кер,-гер

-и,-ы,-і

2)Етістіктен с.е. жасайтын:

-ғақ,-гек,-қақ,-кек,-ақ,-ек

-ық,-ік,-қ,-к

-ғыш,-гіш,-қыш,-кіш

-ғыр,-гір,-қыр,-кір

-шақ,-шек

-ынды,-інді,-нды,-нді

-малы,-мелі,-палы,-пелі,-балы,-белі

-ымды,-імді,-мды,-мді

-аған,-еген,

-улы,-улі

-ма,-ме,-ба,-бе,-па,-пе

-ыңқы,-іңкі,-ңқы,-ңкі

3)Үстеуден с.е. жасайтын:

-қы,-кі,-ғы,-гі

Сын есім шырайлары.

1)Жай шырай-заттың жай қалыпты түрін, түсін, сапасын, салмағын, көлемін

білдіретін с. е. Болады

2)Салыстырмалы шырай-бір заттың сындық белгісін екінші затпен салыстырғанда кем

не артық екенін білдіретін шырай түрі.

Жасалуы:

-ырақ,-ірек,-рақ,-рек

-лау,-леу,-дау,-деу,тау,-теу

-қыл,-ғыл,-қылт,-ғылт,-ғылтым,-тым,-шыл,-шіл,-қай,-аң,-шылтым,-шілтім,-ғыш,-

ілдір,-ша,-ше. жұрнақтары арқылы.

3)Күшейтпелі шырай- белгілі бір сындық белгінің бір нәрседен өте артық не өте

кем екенін білдіретін шырай түрі.

Жасалуы: күшейткіш буынның қосарлануы арқылы.

4)Асырмалы шырай- белгілі бір сындық белгінің бір нәрседен аса артық не аса кем

екенін білдіретін шырай тірі.

Жасалуы: күшейткіш үстеулердің (тым,аса,өте,ең,нағыз,орасан,кілең,аса,нақ)

тіркесіп келуі арқылы.

Сын есімнің сөйлемдегі қызметі:

1.Анықтауыш

2.Баяндауыш-сөйлем соңында келіп

3.Толықтауыш-заттанып келіп

4.Бастауыш-заттанған с.е.атау септігінде тұрып

5.Пысықтауыш-іс-әрекеттің сының білдірсе